Sytuacja na rynku zbóż i rzepaku – konferencja prasowa Ministra Stanisława Kalemby

Zbiory rzepaku i zbóż w tym roku to będą dobre zbiory, a żywności dla nikogo nie zabraknie – powiedział podczas konferencji prasowej minister Stanisław Kalemba. Ministrowi towarzyszył podsekretarz stanu Tadeusz Nalewajk, który 2. sierpnia spotkał się w Starostwie Powiatowym w Grudziądzu z protestującymi rolnikami.

Minister podkreślił, że według szacunków GUS powierzchnia uprawy rzepaku i rzepiku w tym roku wzrosła w porównaniu do roku ubiegłego o około 25% i wynosi około 0,9 mln ha. Zbiory rzepaku i rzepiku wstępnie oszacowano na 2,4 do 2,5 mln t, czyli o ok. 28,8 do 38,2% więcej niż w 2012 r. Średnia cena rzepaku w ostatnich dniach lipca wynosiła ok. 1503 zł/t wobec 2045 zł/t w analogicznym okresie ub. Roku, czyli była o 26,5% niższa.

We wstępnej ocenie GUS podaje, że zbiory zbóż z mieszankami ukształtują się na poziomie 23,7 – 25,1 mln ton. Z informacji Oddziałów Terenowych Agencji Rynku Rolnego wynika, że w końcu lipca odnotowano dalszy spadek cen skupu wszystkich monitorowanych rodzajów zbóż. Średnio w kraju za 1 tonę pszenicy konsumpcyjnej w skupie płacono 651 zł, pszenicy paszowej 594 zł/t, żyta konsumpcyjnego 399 zł/t, a jęczmienia paszowego 582 zł/t. Były to ceny niższe niż w analogicznym okresie roku ubiegłego dla pszenicy konsumpcyjnej o ok. 14%, a dla żyta konsumpcyjnego nawet o 45,1%.

– Mówiąc o sytuacji cenowej na rynku zbóż i rzepaku w Polsce trzeba się odnieść do sytuacji na rynku globalnym. Ceny w naszym kraju są zbliżone do cen osiąganych na światowych giełdach w Chicago, Londynie czy w Paryżu. Podobne ceny są także w Rosji i Ukrainie – podkreślił minister Kalemba i dodał, że w ubiegłym roku ceny zbóż i rzepaku były u nas rekordowe, podobnie kształtowały się także ceny światowe.

Pytany o możliwości interwencji na tych rynkach minister Kalemba powiedział, że nie ma mechanizmu, który pozwoliłby na prowadzenie tego typu działań. – Nie było, nie ma i nie będzie interwencji na rynku rzepaku, a na rynku pszenicy skup interwencyjny byłby możliwy, gdyby ceny spadły do 350 – 400 zł – zaznaczył minister i przypomniał, że cena interwencyjna w UE wynosi 101,31 euro/t dla wszystkich objętych tym mechanizmem zbóż, a limit zakupów pszenicy dla 28 krajów UE wynosi 3 mln ton.

– Wspólna Polityka Rolna zmierza w kierunku dalszej liberalizacji rynków rolnych, a nie ich regulacji – podkreślił szef resortu.

Odnosząc się do działalności prowadzonej przez Elewarr minister podkreślił, że jest to spółka wiarygodna, która przyjmuje zboże i rzepak od każdego rolnika, który je dostarcza. Płaci za nie w ciągu 7 dni. To wiarygodny odbiorca – powiedział i dodał, że Elewarr ma 18 magazynów i zajmuje się zarówno skupem zbóż i rzepaku, jak również świadczy usługi przechowalnicze dla podmiotów zewnętrznych. Jest to jednak jeden z podmiotów na tym rynku i musi respektować obowiązujące na nim prawa – dodał szef resortu.

W tym sezonie Elewarr skupił 50 tys. ton zbóż i rzepaku w cenach rynkowych. Według ministra rolnictwa Elewarr skupić może ok. 150 tys. ton. Możliwości składowe sięgają w tej spółce 300 – 350 tys. ton.

Minister Stanisław Kalemba przedstawił również założenia uchwalonego wczoraj przez Radę Ministrów Programu pomocy dla rolników i producentów rolnych, którzy ponieśli szkody w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej spowodowane wystąpieniem w 2013 r. powodzi, huraganu, gradu lub deszczu nawalnego. Poinformował również, że jednocześnie Rada Ministrów wydała rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, które umożliwiło uproszczenie procedur przy ubieganiu się o te środki.

– Straty w wyniku tegorocznych anomalii pogodowych dotyczą prawie 738 tys. ha i wystąpiły w ponad 117 tys. gospodarstw. Całkowitemu zniszczeniu uległo też 10 szklarni i 540 tys. tuneli foliowych – poinformował minister.

W ramach programu producenci rolni, którzy ponieśli szkody w 2013 roku w wyniku powodzi, huraganu, gradu i deszczu nawalnego powyżej 30% średniej rocznej produkcji z 3 lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody albo 3 lat w okresie pięcioletnim, będą mogli ubiegać się o:

– kredyty preferencyjne na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej oraz ze środków Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o poręczenia lub gwarancje spłaty tych kredytów,

– odraczanie terminu płatności składek na ubezpieczenie społeczne i rozłożenie ich na dogodne raty przez Prezesa KRUS. Możliwe będzie także umarzanie w całości lub części bieżących składek, na indywidualny wniosek rolnika, w którego gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej powstały szkody spowodowane przez powódź, huragan, grad lub deszcz nawalny,

– odroczenie i rozłożenie na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przez Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych,

– pomoc w wysokości 100 zł na 1 ha upraw rolnych lub 10 zł na 1 m2 upraw znajdujących się w tunelach foliowych lub szklarniach, kwalifikujących się do likwidacji,

– zastosowanie ulg w podatku rolnym za 2013 r. przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast.

Kwota pomocy będzie pomniejszona o połowę, jeżeli producent rolny w dniu wystąpienia powodzi, huraganu, gradu lub deszczu nawalnego nie miał ubezpieczonych, co najmniej 50% upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich, od co najmniej jednego z ryzyk: suszy, powodzi, gradu, huraganu, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, deszczu nawalnego, piorunu, obsunięcia się ziemi lub lawiny.

Nowelizacją rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wprowadzono uproszczenie procedury ubiegania się o kredyty na wznowienie produkcji rolnej, polegające na zrezygnowaniu z wydawania zgód przez ministra właściwego do spraw rolnictwa na uruchomienie tych kredytów oraz z wydawania przez wojewodów rolnikom opinii o zakresie i wysokości szkód. Producent rolny będzie musiał uzyskać od wojewody jedynie potwierdzenie na protokole wystąpienia szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne. Umożliwiono także ubieganie się o preferencyjne kredyty na wznowienie produkcji rolnej po szkodach spowodowanych przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne producentom rolnym, w gospodarstwach, w których szkody nie przekroczą 30% średniej rocznej produkcji rolnej z ostatnich 3 lat poprzedzających rok, w którym poniesiono szkody – w ramach pomocy de minimis. Również tegoroczna pomoc w kwocie 100 zł na 1 ha upraw rolnych lub 10 zł na 1 m2 upraw znajdujących się w tunelach foliowych lub szklarniach, kwalifikujących się do likwidacji będzie udzielana w formule de minimis dla rolników o szkodach poniżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej z 3 lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody. Pomoc i w tym przypadku będzie pomniejszona o połowę, jeżeli producent rolny w dniu wystąpienia niekorzystnego zjawiska nie miał ubezpieczonych, co najmniej 50% upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich od co najmniej jednego z tych ryzyk.

Wydatki na wypłatę dla rolników środków z Programu (100 zł na 1 ha upraw rolnych lub 10 zł na 1 m2 upraw w tunelach foliowych lub szklarniach) zaplanowano w wysokości 89.350 tys. zł.

Minister przypomniał, że do tej pory 6,5 tys. gospodarstw skorzystało już z działania PROW 2007-2013 Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych. Poinformował również, że otrzymaliśmy już decyzję Komisji Europejskiej, która umożliwia przesunięcie ok. 126.933 tys. euro na działanie Modernizacja gospodarstw rolnych. Te środki umożliwią skorzystanie z tej pomocy ok. 3 tys. gospodarstw rolnych – podkreślił minister Kalemba.

Źródło oraz galeria fotografii: www.minrol.gov.pl – Sytuacja na rynku zbóż i rzepaku